Participatie begint bij echt luisteren

03-06-2025

Belinda van den Ancker, klantmanager en inkomensconsulent bij Recruitmenthuis.

In mijn werk voel ik me het meest op mijn plek in een sociale functie. Ik wil iets betekenen voor anderen, echt helpen en verschil maken. Die drive om van waarde te zijn voor de samenleving was voor mij dan ook de belangrijkste reden om dit werk te gaan doen.

Een van de kernpunten van de Participatiewet is om mensen te ondersteunen die het tijdelijk niet zelfstandig redden. Het gaat om mensen zonder eigen inkomen, die hulp nodig hebben om toch mee te kunnen doen in de maatschappij. De wet moet hen een stabiele basis geven, zodat ze zich geen zorgen hoeven te maken over hun dagelijks bestaan.

Sinds 1 januari 2015 is de Participatiewet van kracht. Het doel was duidelijk: zoveel mogelijk mensen die kunnen werken, ook daadwerkelijk aan het werk helpen.

Maar in de praktijk blijkt dat vaak lastig. Vooral mensen met een beperking komen moeilijker aan werk. Gemeenten hebben niet altijd genoeg middelen of personeel om goede begeleiding te bieden. Dankzij afspraken met werkgevers zijn er steeds meer kansen voor mensen met een beperking, al blijft het belangrijk om ook de laatste drempels weg te nemen. Zelfs met financiële ondersteuning aarzelen sommige werkgevers nog.

Daar komt bij dat mensen met een uitkering te maken krijgen met veel regels. Ze moeten solliciteren, een tegenprestatie leveren en wie zich daar niet goed aan houdt, kan gekort worden. Dat zorgt voor extra stress en onzekerheid, juist bij mensen die het al zwaar hebben.

Daarom is het zo belangrijk dat de wet niet alleen op papier klopt, maar ook aansluit bij de werkelijkheid van mensen. Dat is precies waar de beweging Participatiewet in Balans zich voor inzet: minder focus op regels, meer aandacht voor de persoonlijke situatie van mensen. De samenleving verandert en de wet moet daarin meebewegen.

Er is veel kritiek op hoe de wet nu wordt uitgevoerd. Er is te weinig ruimte voor maatwerk en te weinig oog voor de mens achter het dossier. Er zijn voorstellen gedaan om de wet te verbeteren, zoals het schrappen van de kostendelersnorm of het versoepelen van verplichtingen, maar die roepen nog steeds veel discussie op.

Wat mij betreft is het helder: als we echt willen dat iedereen mee kan doen, dan moeten we blijven kijken naar wat mensen nodig hebben en niet alleen naar wat er op papier staat.